Update zzp-wetgeving: VBAR en Zelfstandigenwet

Op 12 september is het Besluit VBAR gepubliceerd voor consultatie. Dat betekent dat belanghebbenden op dit voorstel kunnen reageren, voordat het definitief wordt vastgesteld. Dit besluit bevat 10 toetsingscriteria die helpen bepalen of iemand werkt als zelfstandige of werknemer. Ze zijn grotendeels gebaseerd op de Uber- en Deliveroo-arresten en een reeks recente uitspraken. Doel: meer houvast voor opdrachtgevers én uitvoeringsinstanties. 

De nieuwe beoogde datum voor inwerkingtreding van de Wet VBAR gewijzigd is naar 1 juli 2026. 

De Zelfstandigenwet ligt nog bij de Raad van State. Deze wet introduceert een zelfstandigentoets en een werkrelatietoets. Wie aan beide voldoet, wordt wettelijk erkend als zzp’er. 

Sinds kort is Mariëtte Paul minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Zij volgt Thiery Aartsen op en krijgt de complexe zzp-dossiers onder haar hoede. 

Op politiek niveau is er nog geen duidelijke meerderheid voor óf de VBAR óf de Zelfstandigenwet. Sommige partijen geven de voorkeur aan het toetsingskader van de VBAR, anderen aan de wettelijke erkenning via de Zelfstandigenwet. Het zou dan ook goed kunnen dat er een samensmelting plaatsvindt, waarbij de sterke elementen van beide voorstellen worden gecombineerd tot één duidelijk wettelijk kader. 

In de rechtspraak zien we een duidelijke trend: steeds meer zzp’ers claimen achteraf een dienstverband. In ongeveer de helft van de gevallen krijgen ze gelijk. Rechters kijken verder dan het contract en beoordelen op basis van feitelijke werkomstandigheden. Denk hierbij aan gezagsverhouding, vrijheid in werkindeling en uitvoering, of de opdrachtnemer deel uitmaakt van de organisatie.